पाकिस्तान व चीन अवकाश क्षेत्रात सहयोग वाढवत आहेत

इस्लामाबाद,

पाकिस्तान आणि चीन मागील काही काळा पासून अवकाश तंत्रज्ञान क्षेत्रात एकमेकांना सहाकार्य करत आहेत आणि आपल्या अवकाश पायाभूत सुविधांच्या निर्माणामध्ये पाकिस्तानद्वारा आता पर्यंत करण्यात आलेली प्रगती मुख्यपणे चीनच्या सततच्या सहाकार्याचा परिणाम आहे.

पाकिस्तानने अवकाश संशोधनासाठी वायुमंडळ संशोधन आयोग (सुपारको) ची स्थापना 1961 मध्ये केली आहे अब्दुल सलाम जे एक पाकिस्तानी भौतिकशास्त्रज्ञ व नोबेल पुरस्कार विजेत आहेत ते पाकिस्तानी अवकाश कार्यक्रमाचे संस्थापकही आहेत. त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली आणि पर्यवेक्षणा अंतर्गत पाकिस्तान आपल्या स्वत:चा अवकाश वास्तुकलेचे निर्माण व आशाजनक स्वप्नाना पूर्ण करत आहे. मात्र मागील काही वर्षात पाकिस्तानी अवकाश कार्यक्रमात इतकी वाढ झाली नाही जितकी अणू कार्यक्रमावर सरकारद्वारा लक्ष केंद्रित केले गेल्याच्या कारणामुळे अपेक्षीत आणि नियोजीत होते. यातील शास्त्राज्ञनाच्या प्रतिमा आणि संसाधानाना पाकिस्तानच्या अणु कार्यक्रमाकडे स्थानांतरीत केले.

या व्यतिरीक्त सैन्याद्वारा शासनकाळात पाकिस्तानमध्ये शास्त्राज्ञांसाठी स्वतंत्रता आणि स्वतंत्रतेची कमी राहिली. प्राथमिकता असलेल्या उद्देशाच्या प्राप्त शास्त्रज्ञा समुदायाचा मुख्य आधार बनला. यानंतर 1991 मध्ये चीनी एयरोस्पेस उद्योग मंत्रालय आणि सुपाकरेमध्ये एका करारावर स्वाक्षरी करण्या बरोबर पाकिस्तानी अवकाश कार्यक्रमावर अधिक लक्ष दिले गेले.

या वर्षांमध्ये दोनीही बाजूमध्ये खूप आदान प्रदान पाहिले गेले. कारण पाकिस्तान अवकाश कार्यक्रमाने प्रगती आणि विकास पाहिला आहे. दोनीही देशानी 2012 मध्ये सुपाकरे आणि चाइना नॅशनल स्पेस व अ‍ॅडमिनिस्ट्रेशन (सीएनएसए) मध्ये अवकाश सहयोगासाठी 2012-2020 साठी रोडमॅपवर स्वाक्षर्‍या केल्या गेल्या. हा करार दोनीही बाजूमध्ये अधिक सखोल सहयोगाच्या गतीला निर्धारित करत आहे.

या व्यतिरीक्त चीन व पाकिस्तानने अवकाश अन्वेषणावरील एका करारावर स्वाक्षरी केली आहे. चीनने पाकिस्तानसाठी दोन रिमोट सेसिंग उपग-ही यशस्वीपणे प्रक्षेपीत केले आहेत. पाकिस्तानद्वारा चीनच्या मदतीने अवकाश यात्रीला अवकाशात पाठविण्याची योजना आहे. चीन आपल्या रिमोट सेसिंग सॅटेलाई प्रोजेक्टमध्ये पाकिस्तानची मदत करत आहे.