इस्त्रो मोठया वजनी प्रक्षेपक निर्मितीवर काम करत आहे

चेन्नई,

भारतीय अवकाश संशोधन संस्था (इस्त्रो) 4.9 टन ते 16.3 टन पर्यंत क्षमता असलेल्या मध्यम ते मोठया वजनी प्रक्षेपकांवर काम करत आहे अशी माहिती एका वरिष्ठ अधिका-याने दिली.

इस्त्रोच्या क्षमता निर्माण कार्यक्रम कार्यालय (सीबीपीओ) चे निदेशक एन.सुधीर कुमार यांनी सांगितले की पाच प्रक्षेपक योजना रिपोट टप्प्यात आहेत आणि भविष्यामध्ये परिचालनात येतील.

कुमार नुकतेच भारतीय उद्योग परिसंघ (सीआयआय) द्वारा व्हर्च्युअलपणे आयोजीत आंतरराष्ट्रीय अवकाश संमेलन आणि प्रदर्शनीत बोलत होते.

जर आणिबाणीची स्थिती निर्माण झाली तर इस्त्रो फक्त आपल्याच संचार उपग-हानाच प्रक्षेपीत तरच करेलच याच बरोबर जागतीक संचार उपग-ह प्रक्षेपण बाजारातही प्रवेश करु शकतो. इस्त्रो जियोसिंक्रोनस सॅटेलाईट लाँच व्हेईकल -एमके -3 (जीएसएलव्ही-एमके-3) ला अपग-ेड करण्यावर काम करत आहे. जो चार टनपर्यंत वजनी जियो ट्रॉसफर ऑर्बिट (जीटीओ) पर्यंत घेऊ जाऊ शकतो आहे.

सामान्यपणे रॉकेट संचार उपग-हांना जीटीओमधून बाहेर काढले जाते आणि अशा उपग-हांना त्यांच्या इंजीनला फायर करुन भूस्थिर कक्षामध्ये नेले जाते.

भारत चार टनापेक्षा अधिक वजनी असलेल्या संचार उपग-हांच्या परिक्रमा करण्यासाठी एरियनस्पेसच्या एरियन रॉकेटचा उपयोग करतो आहे.

कुमार यांच्या मतानुसार जीएसएलव्ही एमके -3 चा भारोत्तोलन क्षमतेला सहा टन आणि 7.5 टनाला जीटीओमध्ये अपग-ेड करण्यावरही काम केले जात आहे.

त्यांनी म्हटले की सहा टनाच्या प्रक्षेपण क्षमता एव्हियोनिक्सच्या लघुकरण, याचे तीन टप्प्प्यातील इंजीना प्रगत, संरचनात्मक, द्रव्यामान, अनुकूलन आणि अन्य माध्यमातून मिळविले जाईल.

कुमार यांनी म्हटले की इस्त्रो आपल्या सेमी क्रायोजेनिक इंजीनला साकार करण्याच्या उंबरठयावर आहे. शुध्द रॉकेलवर चालणार्‍या इंजीनला लवकरच जीएसएलव्ही एमके -3 ला शक्ती देईल. यामुंळे रॉकेट प्रगत क्रायोजेनिक इंजीनसह 7.5 टन पेलोडला जीटीओ पर्यंत घेऊन जाऊ शकेल.